ជំពូក ២. សកម្មភាពបើកថ្នាក់ «ភ្លយ»
៣ ឆ្នាំក្រោយមក កម្មវិធី «រថយន្ដតន្រ្ដីទិព្វខ្មែរ» បានក្លាយជាកម្មវិធីរបស់អង្គការសិល្បៈខ្មែរអមតៈ និងបានទទួលជំនួយពីស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅប្រទេសកម្ពុជា។ ដោយមិនភ្លេចពាក្យសន្យា យើងក៏បានចុះទៅតំបន់អារ៉ែងម្ដងទៀត តែយើងមានអារម្មណ៍ថា វាហាក់ដូចជាយឺតពេលបន្តិចសម្រាប់លោកតាហើយ ព្រោះគាត់មានអាយុជាង៨០ឆ្នាំទៅហើយ។ ជាបច្ច័យល្អ ពេលនោះ ផ្លូវធ្វើដំណើរមានសភាពល្អប្រសើរជាងមុនឆ្ងាយ មិនលំបាកដូចមុនទេ តែក៏នៅមានបញ្ហាខ្លះៗដែរដូចជាទឹកហូរកាត់ផ្លូវ ពិបាកឆ្លងកាត់ ជាដើម។ នៅពេលនោះ ពួកយើងចេញពីភ្នំពេញនៅម៉ោង៧ព្រឹក ហើយយើងក៏បានទៅដល់អារ៉ែងនៅម៉ោង៥ ឬ ៥កន្លះល្ងាច តែពួកយើងនៅមិនទាន់ទៅដល់ទីតាំងផ្ទះលោកតានៅឡើយ។ យើងនៅតែមានការលំបាកក្នុងការចម្លងមនុស្ស និងម៉ូតូ ដើម្បីឆ្លងកាត់ទឹកនៅទីនោះ។
យប់ទៅហើយ ទើបយើងទៅដល់សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍អារ៉ែង។ គឺសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍នេះហើយដែលបានជួយសម្របសម្រួលពួកយើងក្នុងការបើកថ្នាក់ឧបករណ៍ភ្លយនៅទីនោះ។ យើងក៏បានទៅជួបលោកមេឃុំនៅក្នុងតំបន់អារ៉ែង ព្រមទាំងក្រុមការងាររបស់សហគមន៍ ដោយយើងបានប្រជុំគ្នាអំពីការបង្កើតថ្នាក់រៀនឧបករណ៍ភ្លយ។
ជាលទ្ធផល យើងបានបង្កើតថ្នាក់នេះដោយជោគជ័យ ហើយជាមួយគ្នានោះដែរ យើងក៏បានយកផ្ទាំងស្លាកអំពីការបង្កើតថ្នាក់ភ្លយនេះទៅដាក់នៅផ្ទះរបស់លោកតាទៀតផង ដោយយើងមានសិស្ស៣នាក់បានចូលរួមជាមួយពួកយើង។ ក្នុងនោះមានសិស្សស្រីពីរនាក់ ៖ ទិត្យ នីន និង ទិត្យ គឿន និងសិស្សប្រុសម្នាក់ ៖ ព្រំ ចិន។ លោកតាបានបង្រៀនពួកគេអំពីការផ្លុំភ្លយ ដោយប្រើប្រាស់បទភ្លេងដែលមានចំនួនតិចតួចបំផុត។ ចំណុចនេះគឺដោយសារលោកតាមានអាយុច្រើន ដង្ហើមខ្លី ដូច្នេះលោកតាមិនអាចបង្ហាត់ឱ្យបានច្រើនបទ ឬច្រើនបែបនោះឡើយ។ យើងសប្បាយចិត្តជានិច្ច ដោយសារលោកយាយតែងតែនៅក្បែរប្ដីរបស់គាត់ និងជួយជំរុញលើកទឹកចិត្តលោកតាឱ្យបង្រៀនដល់សិស្សទាំង៣នាក់នោះ។
ក្រៅពីការបង្រៀនផ្លុំភ្លយ លោកតាក៏បានបង្រៀនពីការធ្វើឧបករណ៍ភ្លយទៀតផង។ យើងក៏បានដឹងដែរថា មុនពេលលោកតាចេះផ្លុំឧបករណ៍នេះ គឺលោកតាចេះធ្វើឧបករណ៍នេះដោយហាត់រៀនពីជីតារបស់គាត់ ហើយការរៀនផ្លុំនៅពេលនោះ គឺត្រូវប្រើស្មារតីចងចាំទាំងស្រុង ដោយពុំមានការហាត់រៀនដោយប្រើអក្សរភ្លេងអ្វីនោះឡើយ។ ការរៀននេះគឺត្រូវប្រើភ្នែកមើល និងត្រចៀកស្ដាប់ ទើបអាចចេះចាំរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។
ចំណែកសិស្សទាំង៣រូបវិញ សម្រាប់សិស្សស្រីទាំង២នាក់គឺមានផ្ទះនៅជិតលោកតាបន្តិច ចំណែកឯសិស្សប្រុសមានផ្ទះនៅឆ្ងាយពីលោកតាប្រហែលជា ៣០ ឬ ៤០ គីឡូម៉ែត្រ។ ដូច្នោះហើយ វាជារឿងពិបាកសម្រាប់ពួកគាត់ក្នុងការមកហាត់រៀនពីលោកតា។ តែទោះជាយ៉ាងណា ខាងឃុំ សហគមន៍ និងប្រជាជននៅទីនោះនៅតែជួយសម្របសម្រួលដល់ពួកគាត់ដើម្បីបានមករៀនបន្ដចំណេះដឹងពីលោកតា។
លោកតា ឌួង ញឹក មានអារម្មណ៍សប្បាយចិត្តណាស់ នៅពេលយើងបានបង្កើតថ្នាក់ឧបករណ៍ភ្លយ ហើយគាត់នៅរង់ចាំពួកយើងមិនដែលភ្លេច។ គាត់ប្រាប់ថា គាត់នៅចងចាំខ្ញុំ មិនដែលភ្លេចឡើយ។ ហើយប្រពន្ធគាត់ក៏និយាយដូចគ្នាដែរ។
បើទោះជាយូរ ក៏ខ្ញុំនៅតែវិលត្រឡប់មកជួបលោកតាវិញឱ្យទាល់តែបាន ព្រោះសព្វថ្ងៃមានតែលោកតាប៉ុណ្ណោះដែលចេះផ្លុំ និងចេះធ្វើឧបករណ៍ភ្លយ។
• ជំពូក ៣. សកម្មភាពជាមួយ “ភ្លយ” នៅក្នុងភូមិ »
• ជំពូក ៤. សកម្មភាពជាមួយ “ភ្លយ” ពេលចេញពីភូមិ »
• ជំពូក ៥. សំឡេង “ភ្លយ” »
• ត្រឡប់ទៅទំព័រដើមនៃពិព័រណ៍ “សំឡេងភ្លយ” »
• ជំពូក ១. ការស្វែងរក “ភ្លយ” ដ៏លំបាក »
